- дида
- I[ديده]сифати феълии замони гузаштаи дидан: аз дидаю шунида нақл кардан; дидаву дониста а) хуб фаҳмида истода; б) қасдан, амдан; аз чизе дида гуфт. назар ба чизе; дида баромадан аз назар гузаронидан, муоина кардан; дида мондан а) дида гирифтан; як назар дидан; б) ногаҳон ба чашми касе афтодан, нохост ба назар намудор шудан; дида натавонистан а) ба чашм нанамудан; ба назар намудор нашудан, хеле дур ё чуқур будан; б) ҳисси нафрат доштан ба касе, чашми дидан надоштан касеро, бад дидани касеро; в) бо назари нотавонбинӣ ва ҳасад муносибат кардан бо касеII[ديده]чашм: дидаи бино, дидаи гирён; ақл агар кӯр бошад, аз дидаи бино чӣ гила! (зарб.); дидаи бедор чашми бино; чашми ҳушёру тезбин; дидаи рӯз сапедадам; равшании рӯз; дидаи хунбор чашми ашкбор, чашми гирён; борони дида киноя аз ашки бисёр; нури дида а) равшании чашм; б) маҷ. фарзанди азиз; оби дида киноя аз ашк, сиришк; оби дида кардан гиристан, гиря кардан, ашк рехтан; бо (ба) дидаи… бо назари…; аз рӯи. ., аз нуқтаи назари…; бо дидаи ибрат бин! ба дидаи инсоф бин!; аз дида рафта аз назар дур шуда; аз назар рафта; дида дӯхтан а) нигоҳ кардан, назар кардан; б) маҷ. чашм пӯшидан, нигоҳ накардан, қатъи назар намудан; дида кушодан (во кардан) нигоҳ кардан, назар андохтан; дида сафед шудан бенур шудани чашм (дар интизорӣ); дида ба дидор расидан муяссар шудани мулоқоти якдигар; дида дар роҳи касе доштан касеро интизорӣ кашидан; қабул ба дида ниҳодан бо тамоми рағбат қабул кардан; дар дида ҷо доштан хеле азизу боқадр будан; нури дида, тоҷи сар! дар мавриди азизу гиромӣ доштани мақдами касе гуфта мешавад; ҳар қадам монед, болои дида! дар мавриди пазироии меҳмони азизу мӯҳтарам баробари таъбири “хуш омадед, марҳамат” гуфта мешавад; кӯр чӣ мехоҳад? – ду дидаи бино (зарб.) ҳар кас муддао ва матлаби худро мехоҳад
Толковый словарь таджикского языка (в 2 томах). — Душанбе, НИИ языка и литературы им. Рудаки. Под редакцией Сайфиддина Назарзода. 2008.
